श्रावण शुक्ल पञ्चमीका दिन मनाइने नाग पञ्चमी पर्व आज देशभर परम्परागत रूपमा मनाइँदैछ। हिन्दू धर्म अनुसार आजको दिन नागदेवताको पूजा गरी नागको चित्र घरको मूलढोकामा टाँस्ने परम्परा छ।
धार्मिक विश्वास अनुसार यसरी नागको पूजा गर्दा वर्षभर नाग, सर्प, बिच्छी लगायतका जीवजन्तुबाट हुने पीडाबाट मुक्ति मिल्ने र अग्नि, चट्याङ तथा वर्षाका समस्याबाट पनि जोगिन सकिन्छ।
वैदिक कालदेखि नै नाग पूजाको परम्परा रहेको धार्मिक शास्त्रहरूमा उल्लेख छ। वराह पुराणमा वर्णन भएअनुसार श्रावण शुक्ल पञ्चमीका दिन ब्रह्मा र नागराजबीच संवाद भएको स्मरणमा आजको दिन विशेष मानिन्छ।
नागलाई जलका अधिपति तथा सर्पराजको रूपमा पूजा गरिन्छ। नाग रिसाएमा पानीको अभाव हुने जनविश्वासका आधारमा पनि नागलाई खुसी पार्न आज विशेष पूजा गर्ने गरिन्छ।
घरको जगमुनि नाग वास गर्ने जनविश्वासले गर्दा पनि आजको दिन नाग पूजाले विशेष महत्व पाएको छ। शिव र विष्णु दुवैलाई नागसँग जोडेर पूजिने प्रचलन पनि वैदिक परम्परामा आधारित छ।
आजको दिन काठमाडौंको नागपोखरी, नागदह र भक्तपुरको नागपोखरीमा विशेष पूजाआजा हुँदैछ। ती स्थलहरूमा बिहानैदेखि भक्तजनको उल्लेख्य उपस्थिति देखिएको छ।
नाग पञ्चमीलाई नेपाली संस्कृति र सनातन परम्परामा प्रकृति र जीवजन्तुसँगको सहअस्तित्वको प्रतीक पर्वका रूपमा समेत लिइन्छ।
World Info Nepali is a comprehensive news portal delivering the latest updates in both Nepali and English. We are a part of Worldinfo.news Global, committed to providing accurate, timely, and balanced news from Nepal and around the world.
